ادبیات نظری و پیشینه تحقیق ابعاد اضطراب و اضطراب کتابخانه ای

2-1-1-اضطراب
2-1-1-1- ابعاد اضطراب
 2-1-2- اضطراب کتابخانه¬ای
2-1-3- اضطراب چند بعدی کتابخانه¬ای
2-1-4- نگرش
2-1-4-1- منشاء ‌اوليه نگرش
2-1-4-2- تعریف های مربوط به نگرش
2-1-4-3-تعریف سه عنصر نگرش
2-1-5- نگرش اینترنتی
2-3- مرور پیشینه
2-3-1- تحقیقات انجام شده در ایران
2-3-2- تحقیقات انجام شده در خارج از کشور
2-4- جمع¬بندی پیشینه
2-5- سؤالات پژوهش
سؤالات اصلی
2-6- تعاریف مفهومی
2-7- تعاریف عملیاتی

فهرست منابع
منابع فارسی
منابع انگلیسی


مبانی نظری و پیشینه پژوهش


2-1- مبانی نظری

2-1-1-اضطراب
از بین عواطف منفی، اضطراب به طور گسترده¬ای تقریباً برای همه انسان¬ها شناخته و تجربه شده است به¬همین ترتیب به-عنوان یکی از اساسی¬ترین ساختارها در روانشناسی است. اضطراب در مفهوم سازی آسیب¬شناسی روانی، انگیزش و شخصیت از مفاهیم محوری و مرکزی است. (عبدالخالق ، 2004).
    اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر فرد در همه جوامع به عنوان پاسخ مناسب و سازگاری تلقی می¬شود. فقدان اضطراب یا اضطراب زیاد ممکن است ما را با مشکلات و خطرات قابل توجهی مواجه سازد. اضطراب در حد متوسط و سازنده فرد را وا می¬دارد که برای انجام امور خود، به موقع و مناسب تلاش کرده و بدین ترتیب زندگی خود را بارورتر و بادوام تر سازد(دادستان، 1374). اضطراب و نگرانی نقش عملکردی بسیار مهمی را در رفتارهای انطباقی افراد ایفا می¬کند و جسم فرد را برای پاسخ به عامل خطر آماده کرده تا از این طریق نظام روانی را برای پاسخ سریع دادن فعال کرده و در نتیجه فرد را برای فرار کردن از موقعیت خطر کمک کند(ویمز ، 2008).
    اضطراب حالتی است که با احساس ناآرامی، تشویش و یا ترس در انسان همراه است. معمولاً این حالت در زمانی که انسان نتواند پیامدهای کاری را پیش¬بینی یا آن را بازبینی نماید رخ می¬دهد. مثلا پیش از برگزاری هر آزمون مهم، اضطراب به سراغ آزمون شونده می¬آید چرا که وی نمی¬تواند سؤال¬ها را پیش¬بینی کند و یا نسبت به کسب نمره¬ی خوب تردید دارد. معمولاً از واژه¬ی ترس نیز برای بیان این حالت استفاده می¬شود¬(رضایی، 1384). اگر اضطراب به¬طور ساده یک علامت هشدار تلقی می¬شود، اساساً می¬توان آن را عاطفه¬ای نظیر ترس برشمرد(جان بزرگی، 1382).
    نشانه¬های اضطراب در سطوح مختلفی مانند روانشناختی، رفتاری و جسمانی بروز پیدا می¬کند. اضطراب در سطح روانشناختی و رفتاری می¬تواند به صورت خشم، ناپایداری عاطفی، حساسیت بیش از حد، تخریب¬گری، فزون¬کنشی و اختلال¬های حرکتی مشخص گردد. در سطح جسمانی که به منزله¬ی نقابی برای پنهان کردن حالات اضطرابی هستند. به¬همراه شاخص¬هایی چون تغییر ضربان قلب، افزایش فشار خون، بحران¬های تنفسی، رنگ پریدگی، خشکی دهان و تنش عضلانی است. بنابراین، هرگاه با سردرد، دل¬درد و یا اختلال¬های هاضمه دیگر که شدت آن¬ها بر اساس متغیرهای مختلف متفاوت است، مواجه شدیم باید احتمال وجود یک اضطراب را در نظر بگیریم(دادستان، 1382).
    اضطراب هشداری برای تهدید برونی یا درونی است و کیفیات نجات دهنده زندگی دارد. در سطحی پایین¬تر، اضطراب هشداری برای آسیب بدنی، درد، درماندگی، تنبیه احتمالی و ناکام ماندن نیازهای اجتماعی و جسمی، تهدیدی برای مقام و موفقیت و بالاخره تهدید یکپارچگی و تأمین شخص است. اضطراب سبب می¬شود که شخص اقدام¬های لازم را برای جلوگیری از تهدید یا تخفیف نتایج آن به عمل آورد. اضطراب یا آگاه کردن شخص به وجود خطر و اقدام به جلوگیری از آن، مانع آسیب دیدن می¬شود(جان¬بزرگی، 1382).
    اضطراب طبیعی یکی از عوامل مثبت شخصیت و از اجزای جدا نشدنی زندگی روانی است. نگرانی و اضطراب وقتی در حد معقول و بهنجار باشد نه تنها مخرب نیست، بلکه به عنوان نیروی سازنده، فرد را وادار می¬کند تا در موقعیت¬های گوناگون زندگی به نحو مؤثرتری عمل کند(کابلی و همکاران، 1388).
    اضطراب در برخی مواقع باعث ایجاد سازندگی و خلاقیت در افراد می¬شود، امکان تجسم موقیعت¬ها وتسلط بر آن¬ها را فراهم می¬آورد. اما وقتی اضطراب از میزان لازم بالاتر رود، شخص به صورت مبهم احساس نگرانی و ناآرامی کرده و خواب را آشفته و تصمیم¬گیری را برایش مشکل سازد، در این صورت اضطراب به منزله منبع شکست، موجب سازش نایافتگی گسترده¬ای می¬¬شود که فرد را از بخش عمده¬ای از امکاناتش محروم می-سازد. این مشکل آزادی و انعطاف فرد را کاهش می¬دهد و طیف گسترده¬ای از اختلالات اضطرابی را به وجود می¬آورد. اضطراب همچنین می¬تواند بر کارکردهای جسمی و روانی نیز اثر نامطلوبی داشته باشد. شایع¬ترین مشکلات عاطفی و هیجانی که دانش¬آموزان نوجوان با آن مواجه هستند اضطراب می-باشد(کابلی و همکاران، 1388).
    تعاریف عمده¬ای که در مورد اضطراب وجود دارد عبارتند از: اضطراب یک احساس منتشر، بسیار ناخوشایند، و اغلب مبهم دلواپسی است که همه انسان¬ها تجربه می¬کنند. اغلب علایمی مانند تنگی قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، سردرد، ناراحتی مختصر معده و بیقراری که با عدم توانایی برای نشستن یا ایستادن همراه می¬گردد. این علایم، بین افراد متفاوت است(پورافکاری، 1386؛ به نقل از آقازاده قطب¬آبادی، 1391).
    اضطراب احساس دائمی آسیب¬پذیری است که فرد گمان می¬کند اتفاق ناگواری که نمی¬تواند نظارتی بر آن داشته باشد، رخ می¬دهد. احساس دائمی آسیب¬پذیری این باور را در فرد به وجود می¬آورد که دارای توانایی کمی برای حل مشکلات است و در نتیجه میزان ترس او در مقابل مشکلات افزایش می¬یابد و به همین دلیل فرد سعی می¬کند از موقعیت¬هایی که با مشکل همراه است دوری کند( بک و امری ، 1985).
    اضطراب به عنوان سازه¬ای که دارای سطوح مختلفی شامل بدنی، شناختی، عاطفی و بین فردی است، شناخته می¬شود(آلن، 1955). ساراسون  (2003؛ به¬نقل از شریفی، 1376) نیز اضطراب را چنین توصیف کرد: اضطراب احساس اولیه فرد است که شامل دلهره و بلاتکلیفی می¬شود و معمولاً زمانی که فرد تهدیدی را برای خود یا عزت نفس خود حس می¬کند، رخ می¬دهد. به عقیده¬ی ساراسون، فشار روانی واکنشی است نسبت به موقعیت¬هایی که در آن¬ها شخص باید انتظاراتی را برآورده کند و با محدودیت-های روبه¬رو است و یا باید از فرصت¬هایی استفاده نماید. قرار گرفتن در معرض فشار ممکن است واکنش¬های قابل مشاهده-ای را موجب شود که اضطراب نامیده می¬شود. اضطراب یک حالت عاطفی نامطلوب است که با نگرانی، تنش و تشویش همراه است(شریفی، 1376).